Giải sgk Hoá học 10 bài 11: Liên kết hydrogen và tương tác Van der Waals có đáp án chi tiết cho từng bài tập trong sách giáo khoa Hoá học 10 Chân trời sáng tạo. Mời các em học sinh cùng quý phụ huynh tham khảo.
Giữa liên kết S-H và liên kết O-H, liên kết nào phân cực mạnh hơn? Vì sao?
Hướng dẫn giải
∆χ = 3,44 – 2,2 = 1,24 ⇒ Liên kết O-H là liên kết cộng hóa trị phân cực.
∆χ = 2,58 – 2,2 = 0,38 ⇒ Liên kết S-H là liên kết cộng hóa trị không phân cực.
Vậy liên kết O-H phân cực mạnh hơn.
Quan sát các Hình 11.2 và 11.3, em hiểu thế nào là liên kết hydrogen giữa các phân tử?

Hướng dẫn giải
Liên kết hydrogen là một loại liên kết yếu, được hình thành giữa nguyên tử H (đã liên kết với một nguyên tử có độ âm điện lớn, thường là F, O, N) với một nguyên tử khác có độ âm điện lớn (thường là F, O, N) còn cặp electron hóa trị chưa tham gia liên kết.
Liên kết hydrogen thường được biểu diễn bằng dấu ba chấm (…)
So sánh độ bền của liên kết hydrogen với liên kết cộng hóa trị và liên kết ion.
Hướng dẫn giải
Thứ tự tăng dần độ bền liên kết: Liên kết hydrogen < liên kết cộng hóa trị < liên kết ion.
Điều gì đã khiến H2O có nhiệt độ sôi cao hơn H2S? Giải thích.

H2O có liên kết hydrogen liên phân tử còn H2S không có liên kết này nên H2O có nhiệt độ sôi cao hơn H2S.
So sánh nhiệt độ sôi và khả năng hòa tan trong nước giữa NH3 và CH4. Giải thích.
Hướng dẫn giải
NH3 có nhiệt độ sôi cao hơn CH4 do các phân tử NH3 có thể tạo liên kết hydrogen với nhau (còn CH4 thì không):

NH3 tan trong nước nhiều hơn CH4 do phân tử NH 3 có thể tạo liên kết hydrogen với nước còn CH 4 thì không.

Giải thích vì sao một phân tử nước có thể tạo được liên kết hydrogen tối đa với bốn phân tử nước khác.
Hướng dẫn giải
![]()
Nguyên tử O có 2 cặp electron chưa liên kết nên có thể tạo 2 liên kết hydrogen với 2 nguyên tử H của các phân tử nước khác; 2 nguyên tử H của phân tử nước đủ điều kiện tạo liên kết hydrogen với 2 nguyên tử O của các phân tử nước khác.
Như vậy, một phân tử nước có thể tạo 4 liên kết hydrogen với các phân tử nước khác xung quanh.

Quan sát Hình 11.7, cho biết thế nào là một lưỡng cực tạm thời?

Hướng dẫn giải
Trong các phân tử, các electron không ngừng chuyển động. Khi các electron di chuyển tập trung về một phía bất kì của phân tử sẽ hình thành nên các lưỡng cực tạm thời .
Các lưỡng cực tạm thời và lưỡng cực cảm ứng hút nhau bằng lực hút nào?
Hướng dẫn giải
Các lưỡng cực tạm thời và lưỡng cực cảm ứng hút nhau bằng lực hút trái dấu.
Giải thích xu hướng biến đổi bán kính nguyên tử, nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ sôi của các nguyên tố khí hiếm trong Bảng 11.1
| Khí hiếm | He | Ne | Ar | Xe | Kr | Rn |
| Nhiệt độ nóng chảy | -272oC | -247oC | -189oC | -157oC | -119oC | -71oC |
| Nhiệt độ sôi | -260oC | -246oC | -186oC | -152oC | -108oC | -62oC |
Hướng dẫn giải
Trong bảng 11.1, theo chiều từ trái sang phải, bán kính của các nguyên tố tăng dần, nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ sôi giảm dần.
Hợp chất nào dưới đây tạo được liên kết hydrogen liên phân tử
| A. CH4 | B. H2O | C. PH3 | D. H2S |
Hướng dẫn giải bài tập
Đáp án B
Sự phân bố electron không đồng đều trong một nguyên tử hay một phân tử hình thành nên
A. một ion dương
B. một ion âm
C. một lưỡng cực vĩnh viễn
D. một lưỡng cực tạm thời
Hướng dẫn giải bài tập
Đáp án D
Sự phân bố electron không đồng đều trong một nguyên tử hay một phân tử hình thành nên một lưỡng cực tạm thời.
Khí hiếm nào dưới đây có nhiệt độ sôi thấp nhất?
| A. Ne | B. Xe | C. Ar | D. Kr |
Hướng dẫn giải bài tập
Đáp án A
Ne có nhiệt độ sôi thấp nhất do trong nhóm VIIIA, từ Ne đến Rn bán kính nguyên tử tăng đồng thời khối lượng nguyên tử tăng ⇒ Tương tác van der Waals tăng ⇒ Nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ sôi tăng.
Biểu diễn liên kết hydrogen giữa các phân tử:
a) Hydrogen fluoride
b) Ethanol (C2H5OH) và nước
Hướng dẫn giải bài tập
a) Liên kết hydrogen được hình thành giữa các phân tử HF:

b) Liên kết hydrogen được hình thành giữa H2O và C2H5OH

Trong hai chất ammonia (NH 3) và phosphine (PH3), theo em chất nào có nhiệt độ sôi và độ tan trong nước lớn hơn? Giải thích
Hướng dẫn giải bài tập
NH3 có nhiệt độ sôi và độ tan trong nước lớn hơn PH 3 do NH 3 có thể tạo liên kết hydrogen với nhau và với nước.

