Giải sgk Hoá học 10 bài 8: Quy tắc Octet

Giải sgk Hoá học 10 bài 8: Quy tắc Octet có đáp án chi tiết cho từng bài tập trong  sách giáo khoa Hoá học 10 Chân trời sáng tạo. Mời các em học sinh cùng quý phụ huynh tham khảo.

Luyện tập, vận dụng

Câu 1 trang 52 Hóa 10 Chân trời sáng tạo

Hình 8.1 giải thích sự hình thành phân tử hydrogen (H2) và fluorine (F2) từ các nguyên tử. Theo em, các nguyên tử hydrogen và fluorine đã “bắt chước” cấu hình electron của các nguyên tử khí hiếm nào khi tham gia liên kết?

Hướng dẫn giải

Sự hình thành phân tử H₂:

H                     H                                                 H₂

Sau khi tham gia liên kết nguyên tử H: Có 1 lớp electron, 2 electron ở lớp ngoài cùng ⇒ Giống cấu hình electron của He

Sự hình thành phân tử F₂

Sau khi hình thành liên kết Nguyên tử F: Có 2 lớp electron, 8 electron ở lớp ngoài cùng ⇒ Giống cấu hình electron của Ne

Câu 2 trang 52 Hóa 10 Chân trời sáng tạo

Sử dụng sơ đồ tương tự như Hình 8.1, hãy giải thích sự tạo thành phân tử chlorine (Cl2) và oxygen (O2) từ các nguyên tử tương ứng

Hướng dẫn giải

Nguyên tử chlorine có 7 electron ở lớp ngoài cùng. Khi 2 nguyên tử Cl liên kết với nhau, mỗi nguyên tử Cl sẽ góp 1 electron để tạo 1 cặp electron dùng chung tạo thành cấu hình electron bền vững của khí hiếm

Nguyên tử oxygen có 6 electron ở lớp ngoài cùng. Khi 2 nguyên tử O liên kết với nhau, mỗi nguyên tử O sẽ góp 2 electron để tạo 2 cặp electron dùng chung tạo thành cấu hình electron bền vững của khí hiếm

2. Quy tắc octet

Câu 3 trang 52 Hóa 10 Chân trời sáng tạo

Từ Hình 8.2, cho biết mỗi nguyên tử nitrogen đã đạt được cấu hình electron bền vững của nguyên tử khí hiếm nào.

Hướng dẫn giải

Sau khi tham gia liên kết, mỗi nguyên tử nitrogen 8 electron ở lớp ngoài cùng và có 2 lớp electron

⇒ Đạt được cấu hình electron bền vững của nguyên tử khí hiếm neon

Luyện tập trang 53 Hóa 10 Chân trời sáng tạo

Nguyên tử của các nguyên tố hydrogen và fluorine có xu hướng cho đi, nhận thêm hay góp chung các electron hóa trị khi tham gia liên kết hình thành phân tử hydrogen fluoride (HF)?

Hướng dẫn giải

Nguyên tử fluorine và hydrogen đều là phi kim

+ Fluorine thuộc nhóm VIIA ⇒ có 7 electron lớp ngoài cùng.

+ Hydrogen thuộc nhóm IA ⇒ có 1 electron lớp ngoài cùng (lớp 1 có tối đa 2 electron)

⇒ Cả 2 có xu hướng nhận electron để đạt cấu hình electron của khí hiếm

⇒ Khi tham gia liên kết hình thành phân tử HF, mỗi nguyên tử sẽ gọp chung 1 electron để tạo thành cặp electron dùng chung.

Câu 4 trang 53 Hóa 10 Chân trời sáng tạo

Ion sodium và ion fluoride có cấu hình electron của các khi hiếm tương ứng nào?

Hướng dẫn giải 

Ion sodium có 2 lớp electron và có 8 electron ở lớp ngoài cùng ⇒ Giống cấu hình electron của khí hiếm neon.

Ion fluoride có 2 lớp electron và có 8 electron ở lớp ngoài cùng ⇒ Giống cấu hình electron của khí hiếm neon.

Cấu hình khí hiếm Neon

Câu hỏi 5 trang 54 Hóa 10 Chân trời sáng tạo

Trình bày sự hình thành ion lithium. Cho biết ion lithium có cấu hình electron của khí hiếm tương ứng nào?

Hướng dẫn giải 

Lithium có số hiệu nguyên tử: Z = 3 ⇒ Cấu hình electron: 1s²2s¹

⇒ Lithium có xu hướng nhường 1 electron để đạt cấu hình electron bền vững của khí hiếm He. Phần tử thu được mang điện tích dương, gọi là ion lithium, kí hiệu Li.

Luyện tập trang 54 Hóa 10 Chân trời sáng tạo

Biết phân tử magnesium oxide hình thành bởi các ion Mg²⁺ và O^2-. Vận dụng quy tắc octet, trình bày sự hình thành các ion trên từ những nguyên tử tương ứng.

Hướng dẫn giải

Nguyên tử Mg có Z = 12 ⇒ Cấu hình electron: 1s²2s²2p⁶3s²

⇒ Nguyên tử Mg có 2 electron lớp ngoài cùng. Nguyên tử Mg sẽ nhường 2 electron tạo thành ion Mg²⁺ để đạt cấu hình electron bền vững của khí hiếm:

Nguyên tử O có Z = 8 ⇒ Cấu hình electron: 1s²2s²2p⁴

⇒ Nguyên tử O có 6 electron lớp ngoài cùng ⇒ Nguyên tử O sẽ nhận 2 electron tạo thành ion O2- để đạt cấu hình electron bền vững của khí hiếm:

Giải bài tập trang 54 SGK Hóa 10 Chân trời sáng tạo

Bài 1 trang 54 Hóa 10 CTST

Nguyên tử của nguyên tố nào sau đây có xu hướng đạt cấu hình electron bền vững của khí hiếm argon khi tham gia hình thành liên kết hóa học?

Hướng dẫn giải bài tập

Đáp án D

Fluorine (Z = 9): 1s²2s²2p⁵

⇒ Có 7 electron lớp ngoài cùng. Có xu hướng nhận 1 electron thành F- có cấu hình: 1s²2s²2p⁶ giống với cấu hình khí hiếm Ne.

Oxygen (Z = 8): 1s²2s²2p⁴ ⇒ Có 6 electron lớp ngoài cùng ⇒ Có xu hướng nhận 2 electron thành O^2- có cấu hình: 1s²2s²2p⁶ giống với cấu hình khí hiếm Ne.

Hydrogen (Z = 1): 1s¹⇒ Có xu hướng góp chung 1 electron để tạo thành 1 cặp electron dùng chung đạt cấu hình: 1s2 giống với cấu hình khí hiếm He.

Chlorine (Z = 17): 1s²2s²2p⁶3s²3p⁵⇒ Có xu hướng nhận 1 electron thành Cl^– có cấu hình: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶ giống với cấu hình khí hiếm Ar.

Vậy nguyên tử của nguyên tố chlorine có xu hướng đạt cấu hình electron bền vững của khí hiếm argon

Bài 2 trang 54 Hóa 10 CTST

Để đạt quy tắc octet, nguyên tử của nguyên tố potassium (Z = 19) phải nhường đi

Hướng dẫn giải bài tập

Đáp án C

Nguyên tử potassium có Z = 19

⇒ Cấu hình electron: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s¹

⇒ Có 1 electron lớp ngoài cùng ⇒ Có xu hướng nhường 1 electron để đạt cấu hình electron bền vững của khí hiếm Ar: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶

Bài 3 trang 54 Hóa 10 CTST

Vận dụng quy tắc octet, trình bày sơ đồ mô tả sự hình thành phân tử potassium

Hướng dẫn giải bài tập

Nguyên tử K (Z = 19): 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s¹ ⇒ Có 1 electron lớp ngoài cùng ⇒ Có xu hướng nhường 1 electron này để đạt cấu hình electron giống khí hiếm.

Phần tử thu được mang điện tích dương, gọi là ion potassium, kí hiệu K+

Nguyên tử Cl (Z = 17): 1s²2s²2p⁶3s²3p⁵ ⇒ Có 7 electron lớp ngoài cùng ⇒ Có xu hướng nhận 1 electron từ nguyên tử K để đạt cấu hình electron giống khí hiếm.

Phần tử thu được mang điện tích âm, gọi là ion chlorine, kí hiệu, Cl-

Hai ion trái dấu hút nhau tạo thành phân tử potassium chloride (KCl)

Sơ đồ mô tả:

Bài 4 trang 54 Hóa 10 CTST

Giải thích sự hình thành liên kết trong phân tử H₂O bằng cách áp dụng quy tắc

Hướng dẫn giải bài tập

Nguyên tử O (Z = 8): 1s²2s²2p⁴ ⇒ Có 6 electron lớp ngoài cùng ⇒ Có xu hướng nhận 2 electron để đạt được cấu hình electron giống khí hiếm.

Nguyên tử H (Z = 1): 1s¹ ⇒ Có xu hướng nhận 1 electron để đạt được cấu hình electron giống khí hiếm.

⇒ Mỗi nguyên tử H sẽ góp chung 1 electron với nguyên tử O (góp chung 2 electron) tạo thành 2 cặp electron dùng chung