Bài 6: Khái lược tiến trình lịch sử Trung Quốc từ thế kỉ VII đến giữa thế kỉ XIX (Lịch sử và Địa lí 7)
Tailieuhocthi.com xin giới thiệu quý bạn đọc hướng dẫn giải bài 6 trong sách Lịch sử và Địa lí 7 Chân trời sáng tạo. Hi vọng sẽ giúp các em nắm vững kiến thức Lịch sử và Địa lí 7
1. Khái lược tiến trình lịch sử của Trung Quốc từ thế kỉ VII đến giữa thế kỉ XIX
Câu hỏi trang 26 SGK Lịch sử và địa lí 7
Hãy lập sơ đồ tiến trình phát triển của Trung Quốc từ thế kỉ VII đến giữa thế kỉ XIX (từ thời Đường đến thời Thanh)
Hướng dẫn :
Từ thế kỉ VII đến giữa thế kỉ XIX, Trung Quốc đã trải qua các triều đại lớn:
2. Sự thịnh vượng của Trung Quốc dưới thời Đường
Câu hỏi trang 27 SGK Lịch sử và Địa lí 7
Em hãy nêu những biểu hiện sự thịnh vượng của Trung Quốc dưới thời Đường. Mô tả sự thịnh vượng đó qua mô hình phục dựng 6.2 và tư liệu 6.3
Hướng dẫn :
Những biểu hiện của sự thịnh vượng của Trung Quốc thời Đường:
– Nhà nước được củng cố và hoàn thiện từ trung ương đến địa phương.
– Khoa thi được tổ chức để tuyển chọn nhân tài làm quan.
– Lãnh thổ được mở rộng qua các cuộc xâm chiếm Nội Mông, Tây Vực, Triều Tiên, và củng cố chế độ cai trị ở An Nam.
– Miễn giảm sưu thuế, phân chia ruộng đất công và đất bỏ hoang cho nông dân.
– Gốm sứ và tơ lụa Trung Quốc được vận chuyển đến phương Tây qua con đường tơ lụa.
– Vào thế kỷ VII và VIII, Trường An trở thành nơi sinh sống của nhiều người, bao gồm cả người Nhật Bản, A-rập, Ba Tư và Hy Lạp.
3. Sự phát triển kinh tế thời Minh – Thanh
Câu hỏi trang 28 SGK Lịch sử và Địa lí 7
Em hãy mô tả những biểu hiện sự phát triển kinh tế dưới thời Minh-Thanh. Bức tranh 6.6 cho em biết điều gì về hoạt động thương mại ở Trung Quốc thời Thanh?
Hướng dẫn :
Sự phát triển kinh tế dưới thời Minh – Thanh:
Nông nghiệp:
– Diện tích, năng suất, và sản lượng đều tăng lên.
– Các vua đầu triều Minh – Thanh thường giảm thuế, chia ruộng đất cho nông dân, và chú trọng công trình thủy lợi.
– Áp dụng luân canh cây trồng, nhập khẩu nhiều giống mới, và xây dựng nhiều đồn điền chuyên canh ngũ cốc, chè, bông,…
Thủ công nghiệp:
– Thủ công nghiệp phát triển mạnh với nhiều mặt hàng nổi tiếng như tơ lụa, đồ sứ, đóng thuyền, làm giấy,…
– Các xưởng thủ công xuất hiện khắp nơi, chủ yếu ở thành thị, hình thành các khu vực chuyên môn hóa sản xuất.
Thương mại:
– Thương mại trong và ngoài nước phát triển mạnh mẽ.
– Thương nhân Trung Quốc mang hàng hóa trao đổi, buôn bán với các nước trên thế giới.
– Tuy nhiên, cuối triều Minh và sang triều Thanh, hoạt động buôn bán với bên ngoài bị hạn chế.
Nhìn chung:
– Hoạt động thương mại ở Trung Quốc thời Thanh bị cấm đoán, dẫn đến sự mầm mống tư bản chủ nghĩa xuất hiện nhưng không phát triển được.
– Bức tranh 6.6 cho thấy hoạt động thương mại buôn bán bằng đường biển ở Trung Quốc thời Minh – Thanh phát triển rất mạnh.
Luyện tập & Vận dụng
Luyện tập trang 29 SGK Lịch sử và địa lí 7
1. Tại sao thời Đường là thời kì thịnh vượng của phong kiến Trung Quốc?
Hướng dẫn :
Thời Đường là thời kỳ thịnh vượng của phong kiến Trung Quốc:
– Kinh tế dưới thời Đường phát triển vượt bậc so với các triều đại trước đó, về mọi mặt.
– Bộ máy nhà nước được hoàn thiện từ trung ương đến địa phương, đảm bảo xã hội ổn định.
– Mở khoa thi để tuyển chọn người tài cho đất nước.
– Kinh tế phát triển mạnh mẽ, nhà nước giảm tô thuế và thực hiện chế độ quân điền.
– Nhà Đường mở rộng bờ cõi qua các cuộc chiến tranh xâm lược nước láng giềng.
2. Lập bảng thống kê về sự phát triển kinh tế thời Đường và thời Minh-Thanh. Điểm khác biệt nổi bật nhất của kinh tế thời Minh-Thanh so với thời Đường là gì?
| Lĩnh vực | Thời Đường | Thời Minh – Thanh |
| Nông nghiệp | ||
| Thủ công nghiệp | ||
| Thương nghiệp |
Hướng dẫn :
Bảng thống kê sự phát triển kinh tế thời Đường:
| Lĩnh vực | Thời Đường | Thời Minh – Thanh |
| Nông nghiệp | Phát triển các hệ thống thủy lợi.Áp dụng các kỹ thuật canh tác tiên tiến, như luân canh và dùng phân bón tự nhiên. Tăng sản lượng lúa và lúa mì. | Sự mở rộng đất canh tác và cải tiến kỹ thuật nông nghiệp. Sử dụng các giống lúa năng suất cao từ Việt Nam (lúa Champa).Phát triển hệ thống thủy lợi và công trình đê điều |
| Thủ công nghiệp | Phát triển sản xuất tơ lụa, đồ gốm sứ, và các sản phẩm thủ công khác.Thủ công nghiệp đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế và xuất khẩu. | Tăng cường sản xuất đồ gốm sứ, đặc biệt là đồ sứ xanh trắng nổi tiếng từ thời Minh.Thủ công nghiệp đa dạng với các sản phẩm từ đồng, sắt và tơ lụa. |
| Thương nghiệp | Hệ thống thương mại trong nước và quốc tế phát triển mạnh mẽ.Con đường Tơ Lụa là tuyến thương mại chính, kết nối Trung Quốc với châu Âu, Trung Á và Trung Đông. Xuất khẩu hàng hóa như tơ lụa, gốm sứ, và trà. | Thương mại nội địa và quốc tế phát triển, nhất là thương mại đường biển với châu Âu và Nhật Bản.Hình thành các trung tâm thương mại lớn như Quảng Châu và Phúc Kiến. Xuất khẩu chủ yếu là gốm sứ, trà, tơ lụa và các sản phẩm thủ công |
Điểm khác biệt nổi bật:
Thương mại đường biển: Một trong những điểm khác biệt nổi bật nhất giữa kinh tế thời Minh-Thanh so với thời Đường là sự phát triển mạnh mẽ của thương mại đường biển. Trong khi thời Đường chủ yếu phát triển thương mại qua Con đường Tơ Lụa trên bộ, thì thời Minh-Thanh chứng kiến sự nổi lên của các tuyến thương mại biển với sự tham gia của các thương nhân từ châu Âu, Nhật Bản và Đông Nam Á. Điều này tạo điều kiện cho sự trao đổi hàng hóa và văn hóa toàn cầu ở mức độ chưa từng có.
Vận dụng trang 29 SGK Lịch sử và Địa lí 7
Thời Minh – Thanh, trấn Cảnh Đức (Giang Tây) trở thành kinh đô đồ sứ của Trung Quốc. Em hãy sưu tầm tư liệu trên sách báo, internet, viết 1 bài khoảng 15 dòng, giới thiệu về nghề làm đồ sứ ở Cảnh Đức.
Hướng dẫn :
– Cảnh Đức Trấn, một thành phố nằm ở phía đông Trung Quốc, thuộc tỉnh Giang Tây, được biết đến như thủ phủ gốm sứ của Trung Quốc.
– Ngành sản xuất gốm tại Cảnh Đức Trấn đã tồn tại từ cách đây khoảng 2.000 năm, và từ thời Đông Tấn (cách đây hơn 1.600 năm) đã bắt đầu sản xuất đồ sứ.
– Cảnh Đức là vùng đất ven sông chủ yếu sử dụng cao lanh để sản xuất gốm sứ. Sau khi khai thác, cao lanh được giã nhỏ, nghiền mịn và lọc kỹ trước khi đóng khuôn. Theo truyền thống, người dân ở Cảnh Đức dùng cối nước để giã cao lanh. Trên các nhánh sông Trường Giang xung quanh Cảnh Đức Trấn, có hơn 6.000 cối nước được sử dụng để giã cao lanh. Suốt hơn 1.000 năm qua, người dân ở Cảnh Đức Trấn đã truyền lại kỹ thuật làm gốm này.
– Ngày nay, ngoài việc sản xuất gốm theo phương pháp truyền thống, Cảnh Đức Trấn còn có nhiều xưởng gốm du lịch dành cho khách tham quan để trải nghiệm sản xuất gốm. Nhiều nghệ sĩ nước ngoài đã đến đây để tìm hiểu thêm về nghề gốm và rèn luyện kỹ năng.
– Kỹ thuật sản xuất gốm tại Cảnh Đức Trấn đã được chính phủ Trung Quốc công nhận là Di sản phi vật thể quốc gia và đang trong quá trình lập hồ sơ để đề xuất UNESCO công nhận là Di sản thế giới.